نگاهی گذرا به فلسفه حجاب

مسئله حجاب و مصادیق و ارتباط آن با نقش زن در عرصه اجتماعی از جمله موضوعاتی است

که از اهمیت ویژه ای بر خوردار است و نیاز به تشریح این مباحث در اکثر موارد برای افراد جامعه، محسوس بوده است .لذا قصد ما براین است تا با ارائه مطالبی در این زمینه به نتایج سودمندی برسیم.نوشته ذیل مختصرا به اشاره ای کوتاه در این زمینه پرداخته است و
مسلمااین نقطه آغازی است برای پیمودن مسیری طولانی و حائز اهمیت  ...در کنار بسیاری از مفاهیم که در ارتباط با افراد انسانی وجوددارند، مفاهیم دینی از سهم بسزایی برخوردارند. و پرسش و جستجو در این زمینه خاص به دفعات برای افراد ، پیش آمده است و این مسئله جدیدی نیست ،بلکه در طول همه دوره ها وجود داشته و شاید بتوان گفت قدمت آن به اندازه قدمت تاریخ مذهب  می باشد. از آنجآیی که بسیار اندکند اشخاصی که بواسطه رسیدن به درجه بالای دینداری و کسب معرفت نیازی به پرسش و جستجو ندارند لذا پرسش و جستجو برای اکثریت افراد امری طبیعی قلمداد می شود و البته این مسئله خالی از اشکال است چرا که دین اسلام در بسیاری موارد افراد را به جستجو و تحقیق در مورد مسائل فردی و اجتماعیشان فرا می خواند و به واقع در پی این است که افراد بتوانند به درک درست حقیقت هر آنچه در ارتباط با آنها وجود دارد ، برسند.

از جمله این مباحث مسئله حجاب است که در بسیاری مواقع افراد در این زمینه دچار پرسش و کنجکاوی  شده اند چرا که انسانها ناخداگاه به دنبال درک فلسفه اعمالی هستند که به انجام آن فرا خوانده شده اند و یا ملزم به انجام آن هستند و ما نیز می دانیم که خداوند انجام هر کاری را بر اساس فلسفه و حکمت خاص و منافعی که برای افراد دارد، واجب نموده است . آنچه در ابتدا لازم به ذکر است اینکه وجوب مسئله حجاب در درجه اول ، در قرآن به ثبت رسیده است، بنابراین جای تردید باقی نمی ماند و آنچه جای سئوال دارد ، تنها دلیل وجود و لزوم این مسئله است یا به عبارتی فلسفه وجودی مسئله حجاب می باشد که در این زمینه ، هم دین ما و هم برگزیدگان و راهنمایان دین ما افراد را به یافتن حقیقت و فلسفه واقعی مسائل فرا خوانده اند و در موارد متعدد به ذکر دلایل و نشانه هایی که در ارتباط با این مسئله وجود دارد ، پرداخته اند.با اندکی تامل می توان اینطور نتیجه گرفت که ادیان و مکاتب مختلف در ارتباط با مسئله حجاب به تعمق و تفکر پرداخته اند و این شاید به آن دلیل باشد که حجاب تنها مخصوص دین ما نیست و به نوعی در دیگر ادیان هم ، آثار ونمونه هایی از آن مشاهده می شود. از جمله متفکرانی که به مسئله حجاب پرداخته اند، دیدگاه شهید مطهری جای بسی تامل و دقت دارد چرا که ایشان در بیانات خود به نکات ظریف و دقیقی در این زمینه اشاره کرده اند.

 استاد مطهری در مورد مسئله حجاب می نویسد: " نشانه بودن حجاب برای عفاف گریز ناپذیر است و پوشش نشانه عفاف است .همچنین ایشان با اشاره به آیه ای از قرآن اینگونه بیان می کنند که :
" قرآن، عفت دختران شعیب را در حال چوپانی و آب دادن به گوسفندان در جمع مردان ، بازگو می کند. عفت مریم را در معبدی که همگان ، چه زن و چه مرد به پرستش می آیند ، می ستاید و در اینجا به طرح این سئوال می پردازند که " آیا عفت مریم (س) همان رعایت خویشتنداری و دارا بودن نشانه های آن در کردار و گفتار نیست ؟ ( شهید مطهری – مساله حجاب ) بنابراین متانت در سلوک ظاهری و در انتخاب پوشش از عفاف درونی خبر می دهد . به عبارتی می توان گفت : که عفاف ، هوشمندانه ترین حالت کنترل نفس و اعمال قدرت نفوذ در حوزه شخصیت خویش است که تلاش در برجسته و شفاف کردن انسانیت انسان دارد و از جلوه گری و خود نمایی جنسیت مدار جلوگیری می نماید .با توجه به مسئله ای که در مورد خویشتنداری بیان کردیم، در اینجا بد نیست به این نکته هم اشاره کنیم که اگر خویشتنداری را جنبه ای از خصلت انسانی فرض کنیم می توان نتیجه گرفت که اساسی ترین فلسفه معنوی پوشش و حجاب در میان اقوام ، ادیان و ملل مختلف ، همین خصلت حیا و عفت است . دین اسلام مدافع این خصلت مقدس انسانی است و به عناوین مختلف به دفاع از آن پرداخته است و زنان و مردان را برای رسیدن به راه سعادت و کمال و انجام این امور فرا می خواند